ruo, ui, utum (ruiturus, a, um, Ov. M. 4, 459; Luc. 7, 404; Mart. 1, 88, 4; Plin. Ep. 7, 19, 8; gen. plur. part. ruentum, Verg. A. 11, 886), 3, v. n. and a., to fall with violence, rush down; to fall down, tumble down, go to ruin (cf.: labor, procumbo, cado). Neutr. (very freq. and class.). Lit. Rarely of persons: caedebant pariter pariterque ruebant Victores victique, Verg. A. 10, 756; so Val. Fl. 7, 642.
—Of things: ruere illa non possunt, ut haec non eodem labefacta motu concidant, Cic. Imp. Pomp. 7, 19: spectacula runnt, fell down, tumbled down, Plaut. Curc. 5, 2, 47; cf.: parietes ruunt, id. Most. 1, 2, 36: lateres veteres, id. Truc. 2, 2, 50; so, aedes, id. Am. 5, 1, 43; id. Most. 1, 2, 69: omnia tecta (supra aliquem), Lucr. 4, 403; Liv. 4, 21, 5; Quint. 8, 3, 68 al.: altae turres, Lucr. 5, 307: moles et machina mundi, id. 5, 96: murus, Liv. 21, 11: templa deum, Hor. S. 2, 2, 104; aulaea, id. ib. 2, 8, 71: acervus, id. Ep. 2, 1, 47: murus latius quam caederetur, Liv. 21, 11: tecta in agris, id. 4, 21: silices a montibus altis, Lucr. 5, 314: alto a culmine Troja, Verg. A. 2, 290.
—Poet.: caeli templa, Lucr. 1, 1105: ruit arduus aether, it rains, or the rain descends in torrents, Verg. G. 1, 324; cf. id. A. 8, 525: caelum imbribus immodicis, Mart. 3, 100, 3; cf.: caelum in se, Liv. 40, 58: ruit imbriferum ver, i.e. is ending, hastening to its close, Verg. G. 1, 313; cf.: turbidus imber aquā, id. A. 5, 695: tempestas, Tac. A. 1, 30. Prov.: caelum ruit, the sky is falling; of any thing very improbable: Cl. Quid tum, quaeso, si hoc pater resciverit? Sy. Quid si nunc caelum ruat? Ter. Heaut. 4, 3, 41.
— Transf., of rapid, hasty movements, to hasten, hurry, run, rush (cf.: volo, curro): id ne ferae quidem faciunt, ut ita ruant atque turbentur, Cic. Fin. 1, 10, 34; cf. id. Att. 7, 7, 7: (Pompeium) ruere nuntiant et jam jamque adesse, id. ib. 7, 20, 1: huc omnis turba ruebat, Verg. A. 6, 305: Aeneadae in ferrum ruebant, id. ib. 8, 648: per proelia, id. ib. 12, 526: quidam inermes ultro ruere ac se morti offerre, Tac. Agr. 37: contis gladiisque ruerent, id. A. 6, 35: in aquam caeci ruebant, Liv. 1, 27 fin.: in castra fugientes, id. 24, 16, 2: in vulnera ac tela, id. 26, 44: promiscue in concubitus, id. 3, 47: eques pedesque certatim portis ruere, id. 27, 41: ad urbem infesto agmine, id. 3, 3: ad portas, Tac. A. 1, 66: ad convivium, id. H. 2, 68 fin.: per vias, id. ib. 5, 22: destinatā morte in proelium, Flor. 2, 18, 12: ruebant laxatis habenis aurigae, Curt. 4, 15, 3: de montibus amnes, Verg. A. 4, 164: flumina per campos, Ov. M. 1, 285: in Galliam Rhenus, Tac. H. 5, 19.
—Poet., of time: vertitur interea caelum et ruit Oceano Nox, i.e. hastens up, sets in, Verg. A. 2, 250: revoluta ruebat dies, was advancing, hastening on, id. ib. 10, 256; cf. of the setting of the sun, Val. Fl. 1, 274; App. M. 3, p. 136, 19.
— Of sound, to break forth: antrum, unde ruunt totidem voces, responsa Sibyllae, Verg. A. 6, 44.
— Trop. (Acc. to A. 1.) To fall, fail, sink (very rare): ratio ruat omnis, Lucr. 4, 507: quae cum accidunt nemo est quin intellegat, ruere illam rem publicam, Cic. Verr. 2, 5, 6, § 12: Vitellium ne prosperis quidem parem, adeo ruentibus debilitatum, by his falling fortunes, Tac. H. 3, 64: tam florentes Atheniensium opes ruisse, Just. 5, 1, 9.
— (Acc. to A. 2.) To rush, dash, hurry, hasten, run, etc. (freq. and class.): tamquam ad interitum ruerem voluntarium, Cic. Marcell. 5, 14: emptorem pati ruere et per errorem in maximam fraudem incurrere, to act hastily, commit an oversight, id. Off. 3, 13, 55; cf. Liv. 3, 11: cum cotidie rueret, Cic. Sest. 64, 133; id. Att. 2, 14, 1; Quint. 2, 20, 2: compescere ruentes, Tac. H. 1, 56; 2, 63 fin.; cf. id. ib. 2, 34: ad seditiones et discordias et bella civilia, id. ib. 1, 46: crudelitatis odio in crudelitatem ruitis, Liv. 3, 53: in servitium, Tac. A. 1, 7: in exitium, id. H. 1, 84: in sua fata, Ov. M. 6, 51: omnia fatis In pejus, Verg. G. 1, 200: quo scelesti ruitis? Hor. Epod. 7, 1: quo ruis, Verg. A. 10, 811; Ov. M. 9, 428: multos video, quā vel impudentiā vel fames duxit, ruentes, Quint. 2, 20, 2.
—Poet., with inf.: quo ruis imprudens, vage, dicere fata? Prop. 4 (5), 1, 71: scire ruunt, Luc. 7, 751; Stat. Th. 7, 177; Claud. Rapt. Pros. 3, 387.
—Impers. pass.: ut ferme fugiendo in media fata ruitur, Liv. 8, 24.
— Act., to cast down with violence, to dash down, tumble down, hurl to the ground, prostrate (except the jurid. phrase ruta caesa, perh. only poet. and in post-Aug. prose, for in the passage, Cic. Att. 2, 15, 2, seu ruet seu eriget rem publicam, ruet might be neutr.) Lit.: imbres fluctusque ... frangere malum, Ruere antennas, etc., Plaut. Trin. 4, 1, 18: naves (vis venti), Lucr. 1, 272: res impetibus crebris (venti), id. 1, 293: ceteros ruerem, agerem, raperem, funderem et prosternerem, Ter. Ad. 3, 2, 21: immanem molem volvuntque ruuntque, Verg. A. 9, 516: cumulos ruit pinguis harenae, breaks down, levels, id. G. 1, 105: sese superne in praedam, to cast one's self upon, App. Flor. 1, p. 341, 6.
— Poet., transf., to cast up from the bottom, to turn up, throw up, rake up: cum mare permotum ventis, ruit intus harenam, casts up (syn. eruit), Lucr. 6, 726; cf.: totum (mare) a sedibus imis (venti), Verg. A. 1, 85: spumas salis aere, id. ib. 1, 35: cinerem et confusa Ossa focis, id. ib. 11, 211: atram nubem ad caelum (ignis), id. G. 2, 308: unde Divitias aerisque ruam, dic, augur, acervos, Hor. S. 2, 5, 22.
—
Hence, rutus, a, um, P. a., found only in the phrase rūta et caesa or rūta caesa (acc. to Varro, the u was pronounced long, although it is short in the compounds erutus, obrutus, etc.: in venditionis lege fundi ruta caesa ita dicimus, ut U producamus, Varr. L. L. 9, § 104).
—In jurid. lang., every thing dug up (ruta) and cut down (caesa) on an estate without being wrought, and which is reserved by the owner at a sale; the timber and minerals: si ruta et caesa excipiantur in venditione, ea placuit esse ruta, quae eruta sunt, ut harena, creta et similia; caesa ea esse, ut arbores caesas, et carbones et his similia, etc., Dig. 19, 1, 17: in rutis caesis ea sunt, quae terrā non tenentur, quaeque opere structili tectoriove non continentur, ib. 50, 16, 241: ruta caesa dicuntur, quae venditor possessionis sui usus gratiā concidit ruendoque contraxit, Fest. p. 262 Mull.: ut venditores, cum aedes fundumve vendiderint rutis caesis receptis, concedant tamen aliquid emptori, quod ornandi causā apte et loco positum esse videatur, Cic. Top. 26, 100: dicet te ne in rutis quidem et caesis solium tibl fraternum recepisse, Crass. ap. Cic. de Or. 2, 55, 226.